Facebook
Facebook Powiat Facebook Promocyjny
YouTube
YouTube Powiat YouTube Promocyjny
Pinterest Instagram

Likwidacja stowarzyszenia

 

Ustanie bytu prawnego stowarzyszenia może wystąpić w kilku przypadkach:

I. rozwiązanie stowarzyszenia na podstawie uchwały własnej
II. rozwiązanie stowarzyszenia przez Sąd Rejestrowy
III. rozwiązanie stowarzyszenia w wyniku podjęcia czynności nadzorczych
IV. rozwiązanie stowarzyszenia z innych przyczyn
V. ustanie bytu prawnego w wyniku połączenia z innym stowarzyszeniem

Ad. I. rozwiązanie stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały

Dopuszczalność rozwiązania stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały wynika już z samej istoty stowarzyszenia, które zgodnie z ustawową definicją jest zrzeszeniem dobrowolnym, co oznacza między innymi swobodę zarówno w tworzeniu jak i w znoszeniu stowarzyszeń.

O możliwości samorozwiązania stanowi art. 10 ust. 9 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, który stawia warunek, aby stowarzyszenie określiło w statucie sposób rozwiązania stowarzyszenia. Ponadto, ustawodawca w art. 36 wskazanej ustawy wprost przewiduje możliwość rozwiązania stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały.

Uchwałę w przedmiocie rozwiązania stowarzyszenia podejmuje Walne Zebranie Członków
(Zebranie Delegatów) stowarzyszenia. O ważności podjętej uchwały decydują postanowienia statutu danego stowarzyszenia.
Wskazana uchwała powinna zawierać:
- datę otwarcia likwidacji stowarzyszenia;
- wskazanie likwidatora lub likwidatorów stowarzyszenia (w razie braku takiego postanowienia, zgodnie z art. 36 ustawy, likwidatorami stają się członkowie zarządu;
- cel na który zostanie przekazany majątek zlikwidowanego stowarzyszenia (w razie braku, o
przeznaczeniu majątku zdecyduje Sąd Rejestrowy);
- datę zakończenia likwidacji stowarzyszenia.

Przykładowa uchwała Walnego Zebrania Członków o postawieniu stowarzyszenia w stan
likwidacji i jego rozwiązaniu w załączeniu.

 

Ad. II rozwiązanie stowarzyszenia przez sąd

Zgodnie z art. 31 ustawy Prawo o stowarzyszeniach, sąd rejestrowy na wniosek organu nadzorującego (Starosty Nowosądeckiego) wydaje postanowienie o rozwiązaniu stowarzyszenia, w razie gdy:

1) liczba członków stowarzyszenia jest mniejsza niż liczba członków wymaganych do jego założenia (15 lub 7);
2) stowarzyszenie nie posiada przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do ich wyłonienia okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy.
Jeżeli stowarzyszenie nie posiada zarządu zdolnego do działań prawnych, sąd w pierwszej
kolejności, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, ustanawia dla niego
kuratora. Kurator jest zobowiązany w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy zwołać walne
zebranie członków (zebranie delegatów) stowarzyszenia w celu wyboru zarządu. Do tego
czasu to kurator będzie reprezentował stowarzyszenia w sprawach majątkowych
wymagających bieżącego załatwienia. Dopiero jeżeli te działania nie powiodą się, sąd
będzie mógł rozwiązać stowarzyszenie.
3) działalność stowarzyszenia wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo
postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawa
lub ze statutem.

Gdy sąd dojdzie do wniosku, że istnieją warunki do przywrócenia działalności zgodnej
z prawem, może zobowiązać stowarzyszenie do usunięcia nieprawidłowości i zawiesić
postępowanie w sprawie rozwiązania, a dopiero w razie bezskutecznego upływu terminu
podjąć zawieszone postępowanie i rozwiązać stowarzyszenie.

Sąd, rozpoznając wskazany wniosek o rozwiązanie, może wydać zarządzenie tymczasowe
o zawieszeniu w czynnościach Zarządu stowarzyszenia, wyznaczając przedstawiciela
do prowadzenia bieżących spraw stowarzyszenia.


Ad. III rozwiązanie stowarzyszenia w wyniku czynności nadzorczych

Rozwiązanie stowarzyszenia może być także wynikiem czynności przeprowadzonych w ramach nadzoru, który należy do starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia (tut. Starosta Nowosądecki). W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu, organ nadzorujący, w zależności od rodzaju i stopnia nieprawidłowości może:
1) wystąpić o usunięcie nieprawidłowości;
2) udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia;
3) wystąpić do sądu o zastosowanie jednego z następujących środków:
a. udzielenie upomnienia władzom stowarzyszenia;
b. uchylenie niezgodnej z prawem lub statutem uchwały stowarzyszenia;
c. rozwiązanie stowarzyszenia (art. 29 ust. 1 pkt. 3).

Ad. IV rozwiązanie stowarzyszenia z innych przyczyn

Statut stowarzyszenia może wprost określać przyczyny rozwiązania organizacji. Będzie tak
w przypadku organizacji zakładanych na czas oznaczony, dla realizacji ściśle określonego celu np. budowa domu pomocy dla samotnych matek.

AD. V połączenie stowarzyszeń

Aby uniknąć likwidacji stowarzyszenia, może ono zostać przejęte przez inne stowarzyszenie, ale
o zbieżnych celach statutowych (warunek konieczny!). Konieczne jest więc rozwiązanie przynajmniej jednego ze stowarzyszeń a w uchwale o likwidacji przeznaczenie majątku na rzecz nowej organizacji.

Podstawą przejęcia są uchwały statutowo upoważnionych organów obu stowarzyszeń (powinny wskazywać, które ze stowarzyszeń będzie stowarzyszeniem przejmującym oraz który statut będzie stanowił podstawę dalszej działalności ).

Stowarzyszenie przejmowane składa do sądu rejestrowego wniosek:

KRS-X2 – wniosek o wykreślenie podmiotu z KRS
KRS-ZS – zmiana/połączenie/podział/przekształcenie

Stowarzyszenie przejmujące składa do sądu rejestrowego wniosek (jeżeli w wyniku połączenia doszło do zmian, wymagających zgłoszenia do KRS):
KRS-Z20 - wniosek o zmianę danych podmiotu w KRS

Z momentem dokonania wpisu w KRS stowarzyszenie przejmowane przestaje istnieć, a jego majątek, wszelkie zobowiązania i wierzytelności w całości przechodzą na stowarzyszenie przejmujące.


Przebieg procesu likwidacyjnego

Likwidacja stowarzyszenia to proces, który zmierza do:

- całkowitego zakończenia działalności stowarzyszenia;
- rozdysponowania majątku stowarzyszenia (zaspokojenie wierzycieli, przeznaczenie
pozostałej części majątku na rzecz innej organizacji);
- wykreślenia stowarzyszenia z Rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i
zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej KRS.

Podstawą rozpoczęcia likwidacji stowarzyszenia może być:
1. uchwała o rozwiązaniu stowarzyszenia;
2. postanowienie sądu o rozwiązaniu stowarzyszenia;
3. uchylenie postanowienia sądu o wpisaniu stowarzyszenia do rejestru;
4. postanowienia statutu w tym względzie.


Zaistnienie jednej z wymienionych wyżej okoliczności otwiera drogę postępowania likwidacyjnego. Poniżej opracowano procedurę likwidacji stowarzyszenia po zaistnieniu pierwszej z wymienionych wyżej okoliczności, jednakże wszystkie jej etapy stosuje się odpowiednio także do pozostałych.

1 krok

Ustanowiony na podstawie zapisów statutu likwidowanego podmiotu lub powołany uchwałą
władz organizacji, LIKWIDATOR składa do sądu zawiadomienie o rozpoczęciu likwidacji, wyznaczeniu jego osoby, jako likwidatora oraz podaje swoje dane personalne,

Zawiadomienie należy złożyć do sądu rejestrowego, którym jest:

Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia w Krakowie
XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, 31-547 Kraków ul. Przy Rondzie 7,

Likwidator składa również wniosek do sądu o wpis do rejestru informacji o otwarciu likwidacji:

KRS Z61- wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, służy do zgłoszenia
rozpoczęcia procesu likwidacji organizacji. Do wniosku należy dołączyć dokumenty świadczące
o jego zasadności oraz dowód ustanowienia likwidatora (załączamy podjęte wcześniej uchwały)

KRS ZK – służy do zgłoszenia informacji o zmianach we władzach organizacji. Za pomocą tego formularza wykreślamy zarząd (jako organ stowarzyszenia), osoby wchodzące w skład zarządu łącznie ze sposobem reprezentacji.

KRS ZR – służy do zgłoszenia osób będących likwidatorami organizacji. Jeśli likwidatorów jest
więcej niż jeden wypełnia się kolejne formularze.

2 krok

Likwidator podaje informację o wszczęciu postępowania likwidacyjnego do publicznej wiadomości - może wywiesić stosowne zawiadomienie w urzędzie gminy, budynku sądu lub lokalu stowarzyszenia, zamieścić ogłoszenie w gazecie lokalnej, ogólnokrajowej albo umieścić ogłoszenie o likwidacji na portalu internetowym.

Likwidator powinien także imiennie poinformować o likwidacji podmioty, pozostające w stałych stosunkach prawnych ze stowarzyszeniem.

UWAGA!!
Jeżeli stowarzyszenie jest wpisane do rejestru przedsiębiorców, wpis o likwidacji jest umieszczany także w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Ogłoszenia dotyczące wpisów w KRS przekazywane są do ogłoszenia w Monitorze przez Centralną Informację KRS - bezpośrednio po dokonaniu wpisu. Opłaty za ich zamieszczenie uiszcza się
z góry na rachunek bieżący sądu rejonowego przyjmującego wniosek. Wysokość opłat reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 maja 2014 r. w sprawie wydawania i rozpowszechniania Monitora Sądowego i Gospodarczego (Dz. U. Z 2014 r., poz. 649).
i wysokości opłat za zamieszczenie w nim ogłoszenia lub obwieszczenia z dnia 15 kwietnia 1996 r.
Wyceny ogłoszenia należy dokonać każdorazowo indywidualnie poprzez kontakt z biurem ogłoszeń Monitora Sądowego i Gospodarczego, które mieści się w siedzibie sądu rejestrowego (Kraków, ul. Przy Rondzie 7).

3 krok

Likwidator sporządza sprawozdanie finansowe na dzień otwarcia likwidacji

Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień bilansowy, którym jest dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. Księgi rachunkowe sporządza się na dzień bilansowy, którym jest dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. Księgi rachunkowe zamyka się na dzień poprzedzający dzień postawienia stowarzyszenia w stan likwidacji.

4 rok

Likwidator sporządza listę zobowiązań stowarzyszenia, a zatem wierzycieli i dłużników.

Po jej sporządzeniu powinien przystąpić do egzekwowania długów i zaspokojenia wszystkich wierzycieli. Likwidator może dokonywać wszelkich czynności prawnych niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji a więc także składać oświadczenia woli o rozwiązaniu umów zawartych z organizacją, zawierać nowe umowy niezbędne do przeprowadzenia likwidacji np.
z kancelarią prawniczą czy biegłym rewidentem.

5 krok

Po zakończeniu likwidacji, likwidator przedstawia właściwemu organowi organizacji (np. walnemu zgromadzeniu) do zatwierdzenia sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji.
Oznacza to, że po zakończeniu likwidacji trzeba jeszcze raz zwołać np. walne zgromadzenia
członków, które podejmie uchwałę o zakończeniu likwidacji i zatwierdzeniu sprawozdania
finansowego na dzień zakończenia likwidacji.

6 krok

Likwidator składa do sądu rejestrowego wniosek o wykreślenie stowarzyszenia
z rejestru - KRS-X2 Do wniosku należy dołączyć:
- uchwałę władz o rozwiązaniu stowarzyszenia,
- sprawozdanie finansowe.


7 krok

Likwidator otrzymuje postanowienie sądu o wykreśleniu stowarzyszenia z rejestru, a następnie zgłasza tę informację do urzędu statystycznego w celu uaktualnienia ewidencji REGON, a jeżeli stowarzyszenie prowadziło działalność gospodarczą także do urzędu skarbowego właściwego dla siedziby organizacji (NIP-8).


Odrębności w likwidacji organizacji prowadzących działalność gospodarczą

W przypadku organizacji prowadzącej działalność gospodarczą możemy mieć do czynienia
z trzema różnymi sytuacjami:
1) zapadła decyzja o likwidacji organizacji, która prowadzi działalność gospodarczą
2) zapadła decyzja o likwidacji prowadzonej przez organizację działalności gospodarczej, ale organizacja chce kontynuować swoją działalność statutową;
3) organizacja prowadząca działalność gospodarczą zaprzestała spłacania swoich długów
i została ogłoszona jej upadłość.

Pliki do pobrania